TWEG Loopbaanbegeleiding | 3 Kenmerken van Authentiek Leiderschap

Trap je geen open deur in als je stelt dat leiderschap bestaat uit een goede mix van resultaatgerichtheid en voeling houden met en ondersteunen van het potentieel op de werkvloer? Hoe komt het dan dat maar weinig leidinggevenden deze theorie ook werkelijk in praktijk kunnen omzetten?

Voorspelbaarheid en vertrouwen

In het artikel ‘Drie antwoorden die je niet kan faken’ over engagement binnen een organisatie, stelt Frederik Anseel dat goed leiderschap in essentie terug te brengen is tot 3 elementen:

– Expertise: ‘Weet je als leider waarover je spreekt?’

– Voorspelbaarheid: ‘Kan ik je vertrouwen?’

– Oprechte bekommernis om de mensen in de organisatie: ‘Geef je om mij?’

Expertise kan je opbouwen. Eens verworven is dat (mits de nodige bijscholing) een ‘constante’. De oprechte bekommernis durft bij velen echter wel eens ‘aan en uit te switchen’ naargelang hun focus. Net daardoor komt ook de voorspelbaarheid in het gedrang.

Resultaatgerichte versus mensgerichte leider

Laat ik mezelf als voorbeeld nemen. Als ik terug kijk naar mijn eigen ervaring als directeur-manager, dan zie ik dat mijn focus vaak óf resultaatsgericht óf mensgericht was. Balans tussen beiden houden was moeilijk.

Als resultaatsgericht beestje zat mijn focus vaak vooral op de strategie en het behalen van concrete doelen. En ik geef toe dat de oprechte bekommernis om de mensen op zo’n momenten wel eens uit beeld verdween…

Op andere momenten, en dan vooral in persoonlijke gesprekken met medewerkers die het – om welke reden dan ook – moeilijk hadden, kwam mijn empathische kant naar boven. En dan kwam die oprechte bekommernis wél op de voorgrond.

Onvoorspelbaarheid zorgt voor stress

Als medewerker is dat heel moeilijk te rijmen. Ik spreek uit ervaring – ik heb ook zo’n leidinggevende gehad. Tijdens persoonlijke gesprekken ervaar je begrip voor de situatie (bv te hoge werkdruk) maar op andere momenten – wanneer de leidinggevende weer in ‘werk’modus zit – dienen de resultaten er wel te liggen. Die dubbelzijdige houding creëerde een onvoorspelbaarheid die me onzeker maakte, want ik kon dit niet vertalen naar mijn werkorganisatie. En dat creëerde stress.

Voorspelbaarheid is noodzakelijk om een veilige omgeving te creëren, waar mensen vanuit vertrouwen kunnen werken en ondernemen. Indien die veilige context er niet is, gaat angst overheersen. En angst is de motor voor stress.

Belang van consequent gedrag

Wat maakt dat we als leidinggevende soms warm en koud tegelijk blazen? Ik ga opnieuw voor mezelf spreken – maar ik vermoed dat dit wel voor meer mensen geldt… Als ik nu terugkijk naar mijn directeursperiode, dan stel ik vast dat ik toen (onbewust) een ‘rol’ als directeur aangenomen heb die niet helemaal congruent was met wie ik ‘ben’. Het was alsof – door het aantrekken van het kostuum dat paste bij die rol – een aantal (resultaatsgerichte) eigenschappen uitvergrootwerden en mijn meer mensgerichte kwaliteiten afgevlakt werden. In persoonlijke gesprekken gebeurde regelmatig het omgekeerde.

Waarom? Uit angst. Omdat de context voor mij niet veilig voelde: een niet-consequente leidinggevende in een niet-consequente (politieke) omgeving. En toch, hoewel het creëren een veilige omgeving in veel werkcontexten een positieve impact zou hebben op het stressgehalte van de werknemers, het zou niet juist zijn om de werkomgeving als enige oorzaak te benoemen.

Maskers op bij onveilige werkomgeving

Ik van mijn kant, ben me gaandeweg bewust geworden van een aantal maskers die ik onbewust ging hanteren op het moment dat ik een omgeving als ‘niet veilig’ percipieerde. Wat niet eens betekende dat de omgeving ook werkelijk onveilig was. Vaak gaat het hier om strategieën uit onze kindertijd die we blijven kopiëren ook lang nadat we volwassen geworden zijn. In mijn geval was dat (oa) flink doen wat er van mij verwacht werd en de rots in de branding spelen.

Wat heb je nodig voor authentiek leiderschap?

Om als leider authentiek in het leven te kunnen staan is het belangrijk om zicht te krijgen op jouw triggers en coping-strategieën. Zo kan je je eigen gedrag waarnemen en schakelen op het moment dat je weer in die oude film dreigt te stappen. Dan hoef je geen rol meer te spelen, maar kan je gewoon ‘zijn’.

En denk aan het multiplicator-effect: als jij als authentieke leider een context kan creëren waar vertrouwen wint van angst, dan kan je ook anderen inspireren om zelf ook authentieker in de wereld te gaan staan…

En jij?

Wat overheerst in jouw organisatie? Vertrouwen of angst? Wil jij als leider graag authentieker in het leven staan? Als businesscoach help ik je graag verder.

Ik ben ervaringsdeskundige, zowel wat het leidinggeven betreft, als het bewustwordingsproces naar meer authenticiteit.